Project Description
عنوان پروژه:
ایجاد درآمد جایگزین و پایدار برای مردم محلی منطقه خار توران با تکیه بر صنایع دستی و صنعت اکوتوریسم سازگار با طرح های حفاظتی سازمان محیط زیست ((IRA-06-09 (76th)
معرفی پروژه:
روستای قلعه بالا از توابع شهرستان بیارجمند است و در 172 کیلومتری شهرستان شاهرود قرار دارد. سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آن را به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری معرفی کرده است. همچنین قلعه بالا نزدیکترین روستا به پارک ملی توران است. از طرفی یکی از دلایل انتخاب قلعه بالا، اقتصاد وابسته به دامداری آن روستا است. برخی از اهالی روستا در محدودۀ منطقه توران صاحب آغل هستند. حضور دام در منطقه توران یکی از اصلی ترین تهدیدات تنوع زیستی است.در نتیجه ایجاد درآمد جایگزین برای روستاییان می‌تواند یکی از راهکارهای مناسب حفاظتی در این منطقه باشد.
با توجه به اینکه این روستا قابلیت جذب گردشگران به خصوص طبیعت گردان را دارا است، فعالیتهایی از قبیل شناسایی صنایع‌دستی روستا، آموزش اکوتوریسم به روستاییان، تأسیس صندوق اعتبارات خرد، برگزاری کلاسهای راهنمایان محلی، حساس سازی دربارۀ اهمیت روستا به عنوان نزدیک ترین روستا به پارک ملی توران حفظ بافت و سنتها و غیره، در این پروژه تعریف گردیده است.
این پروژه با هدف اصلی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی توسط دفتر کمکهای کوچک محیط زیستی سازمان عمران ملل متحد حمایت‌شده است.
هدف:
کاربرد رویکرد سیستمی برای توانمندسازی مردم محلی در ایجاد معیشت پایدار مبتنی بر طبیعت‌گردی
زمان پروژه:
تیر ماه سال 1386 الی شهریورماه سال1390
معرفی اعضا و نقش ایشان:
دلآرام عشایری (مدیریت پروژه و گروه اجرایی)- حامد مشیری (گروه اجرایی)-شیدا عشایری (گروه اجرایی)- یاسمن طالبی (گروه اجرایی)
همکاران:
علی حبیبی (آغاز گر)- علی رفیع (مردم‌شناسی و تهیه نقشه منطقه)- اشکان دانش (تهیه کدهای رفتاری)- علی فرهاد زاده (همیاری در تهیه فیلم پروژه) مهندس هوشنگ جزی (تسهیلگر)- خانم نغمه نقیلو (تسهیلگر)- آقای سعید نوری نشاط (تسهیلگر)-امیرحسین خالقی حمیدی (همکار)
مکانها و روشها:
روستای قلعه بالا، روشهای مبتنی بر شناخت و آموزش
دستاوردها تا به امروز:
– ترسیم درخت مشکلات روستا و شناسایی وضعیت پایه
– تاسیس و به خودکفایی رساندن صندوق مردمی روستا براساس سیسیتم اعتبارات خرد (microcredit)
– آشنایی اهالی با مفهوم اکوتوریسم از طریق برگزاری کارگاه های آموزشی و تورهای آزمایشی
– آمادگی 20 نفر از بانوان و آقایان روستای قلعه بالا و روستاهای اطراف از برای برگزاری تور گردشگری و ارایه خدمات مرتبط از طریق برگزاری دوره بلدهای محلی
– احیای تانه بافی (پارچه‌بافی سنتی) پس از 30 سال و دیگر صنایع‌دستی روستا ( سوزن‌دوزی و ….) از طریق برگزاری کارگاه و نشست به‌ویژه با بانوان روستا و فعالان محلی.
– توسعه درآمدهای پایدار برای روستاییان (خانه روستایی)
– معرفی صنایع‌دستی و محصولات فرآوری شده روستا به بازارهای تهران و شاهرود
– آگاه و حساس سازی اهالی روستا نسبت به ارزش تنوع زیستی به‌ویژه یوزپلنگ آسیایی
– راه‌اندازی و مدیریت خودکفای ارائه خدمات گردشگری طبیعت در روستا
